رابطه‌ی خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به کنترل وزن با اضافه وزن و چاقی

مقدمه: باورهای خودکارآمدی شاخص پیش‌بینی‌‌کننده‌ی دامنه‌ی وسیعی از رفتارهای بهداشتی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه‌ی خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به کنترل وزن با اضافه وزن و چاقی انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مورد ـ شاهدی است. از بین کارکنان اداری دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در سال 1391 تعداد 101 نفر با نمایه‌ی توده‌ی بدن 25 و بالاتر به عنوان گروه افراد چاق، و 101 نفر با نمایه‌ی توده‌ی بدن کمتر از 25 و بیش از 18 به عنوان گروه افراد با وزن طبیعی به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها به کمک پرسش‌نامه‌ی خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به کنترل وزن "Weight-Efficacy of Life style questionnaire" با تایید اعتبار به روش تحلیل عاملی، روایی همگرا و واگرا و ضریب پایایی به روش بازآزمایی (93/0) جمع‌آوری، و توسط نرمافزار SPSS (نسخه‌ی 15) و با استفاده از آزمون‌های آماری تی، آنالیز واریانس و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین نمره‌ی خودکارآمدی کنترل رفتار خوردن در موقعیت‌های توام با فشار اجتماعی، دسترسی به مواد غذایی و تجربه‌ی هیجان‌های مثبت در گروه افراد چاق به ترتیب (18/9،02/8 ،10/10) به طور معنی‌داری کمتر از گروه اضافه وزن (80/10،74/10،64/11) و کنترل (20/11، 02/10،53/12) بود. نتیجه‌گیری: خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به کنترل وزن به ویژه در موقعیت‌های سه‌گانه‌ی فشار اجتماعی، دسترسی به مواد غذایی و تجربه‌ی هیجان‌های مثبت در افراد چاق نسبت به افراد با وزن طبیعی پایین‌تر بود. بنابراین، توجه به افزایش و حمایت از خودکارآمدی فرد در برنامه‌های کاهش وزن ضروری می‌باشد.